Reageren en keuzes durven maken is voor leiders erg belangrijk. Het draagt in hoge mate bij aan het welzijn van de organisatie; het schept duidelijkheid. Daarnaast helpt het ook met het sturen naar de juiste focus. Ik heb over de jaren een aantal zaken opgepakt en zelf gelukkig ook de nodige fouten gemaakt. Zo zijn er nou eenmaal momenten die ertoe doen, momenten waarin afwachten geen keuze is.
Als je huis in de fik staat, ga je niet staan vergaderen. In dergelijke situaties handel je, neem je besluiten. Wanneer leven of dood het verschil de opties zijn, is het maken van keuzes de enige manier om te overleven. Niets doen betekent dat je geroosterd wordt. Pijnlijk en waarschijnlijk dodelijk. Een crisis vraagt om daadkracht.
Als mensen iets voor de eerste keer iets ondernemen, dan moet je zorgen dat je ertoe doet. Een klant die je winkel voor het eerst bezoekt. Een medewerker op zijn eerste werkdag. Allemaal momenten die tijdens de eerste impressie de basis kunnen leggen voor een levenslange relatie. In het slechte geval een aanleiding om niets meer verkopen. Een eerste impressie kun je maar één keer neerzetten.
Als de partner van één van je medewerkers overlijdt, dan behoor je er te zijn. Als mensen dingen overkomen die heel erg zijn, dan kun je het verschil maken. Mensen die geknakt zijn, iets afgrijselijks is overkomen, die hebben ook recht op ertoe doen. Een afwachtende houding zulke situaties geeft blijk van het ontbrekende verschil dat je kunt maken voor anderen. De menselijke maat meet het verschil.
Als god aanklopt, Allah, Mark Rutte of wie dan ook die significant hoger in de pikorde staat en echt minder tijd heeft dan jij. Dan heb je gewoon je oren te spitsen en te reageren. Als iemand van een bepaald niveau je om iets vraagt, negeer dat moment niet maar reageer. Wees je bewust van je plaats en tijd en de ander.
Let wel, ik ben geen aanhanger van de ‘do it now’ theorie. Je moet echt niet altijd alles laten vallen om iets te doen. De kunst is om de juiste momenten eruit te pikken. Hierboven noemde ik vier duidelijke voorbeelden waarin het kan voorkomen. Maar er is meer.
Het zit niet alleen in grote dingen maar juist in de kleine dingen, in het alledaagse. Die dingen waar je in je directe omgeving invloed op kunt uitoefenen, in werk- en privésfeer. Bel je ouders weer eens op. Ga eens een babbeltje maken met de buurman. Haal eens een keer koffie voor anderen in plaats van elke keer te zeggen: “Ja lekker, met melk”. Maar nog beter, probeer door keuzes te maken die dingen eruit te pakken die het verschil maken.
In de huidige werk- en prestatiedruk vergeten we onze collega’s wel eens. We denken in silo’s, processen en afgebakende taakverdeling. Maar is het niet fijn dat een collega jou in het heetst van de strijd uit de brand helpt door die ene taak heel even van je over te nemen? Of je ongevraagd van de nodige input voorziet? Die dienst zou ik dan wel ’s terug bewijzen, anders was meteen de laatste keer. Of wellicht moet je het goede voorbeeld geven, die eerste stap zetten. Laat zien dat het soms het tijd is om een jokerkaart in te zetten. Als die glimlach op het gezicht verschijnt, weet je dat, hoe klein de (weder)gunst ook was, het ertoe deed.
Nu kan ik dit verhaal voortzetten in termen van daadkracht, engagement, het wij-gevoel, synergie enzovoorts. Een andere keer… Ik heb zojuist een ertoedoemoment gehad, en ik ben onderweg naar de volgende….
Arjen van Berkum
Arjen van Berkum is a columnist, keynote speaker and motivator, with an eye for business ecosystems, innovation and disruption. In addition to his work as technology and contract management evangelist, he is a visiting lecturer at Delft University of Technology (TU Delft).
Geef een reactie