Tijd voor een ander geluid. Men lijkt namelijk niet te horen dat er in Nederland een tekort op de arbeidsmarkt aan het ontstaan is. Ik heb het niet over een tekort aan banen, maar een tekort aan bepaalde kennis of aan de wil om bepaald werk te doen. Onze banen worden ingevuld door buitenlandse werknemers, maar er gebeurt dan ook weinig om de Nederlanders de juiste kant op te sturen. Dat is vragen om arbeidsmigratie.
Motief en gelegenheid
In het Westland heb je te maken met Polen. Overigens in het oosten net zo. Men klaagt er over, maar denkt niet na waarom ze hierheen komen. Motief en gelegenheid, zeg ik u. Voor hen liggen de banen blijkbaar voor het oprapen. Echt niet puur omdat ze het voor minder doen. Nederlanders willen gewoonweg het werk niet doen. Heeft u zich wel eens afgevraagd waarom niet? Het soort werk is daar vaak niet eens de reden van, maar het gebrek aan financiële vooruitgang.
Veel mensen met een uitkering willen niet werken, omdat de armoedeval te groot is. En dan doel ik op de ruimere betekenis van het woord, op het feit dat iemand met een uitkering er in inkomen op achteruitgaat bij het overstappen op een betaalde baan. Dat klinkt bijna als straf voor het werken. Belachelijk, niet waar? Werken moet beloond worden. Of nee, werken zou eigenlijk de normaalste zaak moeten zijn. Maar we hebben met mensen te maken. De gelegenheid om liever voor een uitkering te kiezen moet dus geëlimineerd worden.
Het gebrek eraan
Andere voorbeelden, maar dan met gebrek aan motief en gelegenheden. We zoeken reeds grote aantallen techneuten voor ons gas- en elektriciteitsnetwerk. Ik zie de aanvragen, echter niet dat dit soort functies vervuld worden. We hebben geen mensen met de juiste opleiding en vaardigheden.
Ook de zorg heeft het probleem dat er eigenlijk te weinig personeel is om effectief te kunnen werken. Weg bezuinigd. Leg mij eens uit waarom de OK niet 24/7 werkt? Een ziekenhuis is toch een non-stop business? Daarnaast is het veel goedkoper door het optimaal benutten van de infrastructuur. Wachtlijsten genoeg, dus een gebrek aan patiënten kan de oorzaak niet zijn. Je hebt dan wel meer medici nodig. Maar nee, we hebben ‘wannabe’ verplegers, chirurgen en specialisten gedemotiveerd de opleidingen te volgen door de branche flink in te krimpen en opleidingen meer en meer onbetaalbaar te maken.
Verhoog de prikkel om te werken
De oplossing zit ‘m in het lonend en gemakkelijk maken van aan het werk gaan én blijven. Op financieel gebied, maar ook op kennisgebied. Verhoog de algemene heffingskorting voor werkende mensen, zodat werken lonender wordt dan het hebben van een uitkering.
Kennisverrijking faciliteren met een goed scholingsbeleid, voor zowel de jeugd, de jongeren als volwassenen. Scholen, omscholen en herscholen. De nieuwe generatie moeten we het letterlijk met de paplepel ingieten: leerplicht vanaf twee jaar. Kleine kinderen zijn als een spons. Daar moeten we zowel educatief als pedagogisch verantwoord en slim mee omgaan. En er worden meer vliegen gevangen met deze klap. Het lost enerzijds gedeeltelijk het kinderopvang probleem op voor werkende ouders, anderzijds kunnen pedagogische medewerkers weer volop aan het werk.
We moeten echt het stuur omgooien, zo krijgen we onze eigen mensen aan het werk. Het is de weg naar minder werklozen en minder uitkeringen; een vooruitgang voor onze welvaart.
Arjen van Berkum
Arjen van Berkum is a columnist, keynote speaker and motivator, with an eye for business ecosystems, innovation and disruption. In addition to his work as technology and contract management evangelist, he is a visiting lecturer at Delft University of Technology (TU Delft).
Geef een reactie